In afgelopen maand, dezelfde discussie over buitenspelbeslissingen is de veelvuldig aan de orde geweest in de Eredivisie.
Als de verdedigende speler de bal bewust speelt, wat is dan het verschil tussen wanneer de buitenspelsituatie verandert en wanneer deze hetzelfde blijft? Ik heb het gevoel dat veel mensen het niet meer begrijpen.
Hoe zien de huidige regels er eigenlijk uit? (KNVB-vertaling en origineel Engels)
Van “bewust spelen” (met uitzondering van opzettelijk hands) is sprake als de speler controle heeft over de bal
en de mogelijkheid heeft om:
- De bal naar een ploeggenoot te spelen; of
- de bal in het bezit te krijgen; of
- de bal weg te werken (door bijvoorbeeld de bal te trappen of te koppen).
‘Deliberate play’ is when a player has control of the ball with the possibility of:
- passing the ball to a team-mate; or
- gaining possession of the ball; or
- clearing the ball (e.g. by kicking or heading it).
Als het spelen, de poging om balbezit te krijgen of de bal weg te werken door de speler die controle over de bal
heeft onnauwkeurig of niet succesvol is, neemt dit niet weg dat de speler de bal “bewust heeft gespeeld”.
De volgende criteria moeten, indien van toepassing, worden gebruikt om te beoordelen of een speler de controle
had over de bal en als gevolg daarvan geacht wordt de bal “bewust te hebben gespeeld”:
- De bal kwam van een afstand en de speler had er goed zicht op
- De bal bewoog niet snel
- De richting van de bal was niet onverwacht
- De speler had tijd om de lichaamsbewegingen te coördineren, d.w.z. er was geen sprake van instinctief
strekken of springen, of een beweging die beperkt contact/controle mogelijk maakte
- Een bal die over de grond gaat, is gemakkelijker te spelen dan een bal in de lucht
If the pass, attempt to gain possession or clearance by the player in control of the ball is inaccurate or unsuccessful, this does not negate the fact that the player ‘deliberately played’ the ball.
The following criteria should be used, as appropriate, as indicators that a player was in control of the ball and, as a result, ‘deliberately played’ the ball:
- The ball travelled from distance and the player had a clear view of it
- The ball was not moving quickly
- The direction of the ball was not unexpected
- The player had time to coordinate their body movement, i.e. it was not a case of instinctive stretching or jumping, or a movement that achieved limited contact/control
- A ball moving on the ground is easier to play than a ball in the air
Let op de delen die ik vetgedrukt heb! Wat mensen niet verkeerd moeten begrijpen, is dat het belangrijke punt in deze regel niet is "Heeft de verdedigende speler in staat de bal te controleren (controle over de bal gehad)?", maar “Was de bal controleerbaar door de verdedigende speler?” Ik heb het gevoel dat dit punt in Nederland vandaag de dag enorm verkeerd wordt begrepen.
Veel mensen denken dat deze regel te ingewikkeld is, maar dit komt door een al lang bestaande klacht dat deze te oneerlijk is voor verdedigende spelers. Laten we eens naar één voorbeeld kijken. Zeker voor Feyenoorders is dit een tafereel dat direct met deze regel in verband wordt gebracht.
Atlético de Madrid - Feyenoord (05.10.2023):
https://one.feyenoord.nl/video/568853?playlistId=18657
Wieffer raakte de bal aan van een speler van Atletico en de bal ging naar Morata, die niet in buitenspelpositie stond, in plaats van naar Saúl Ñíguez, die in buitenspelpositie stond. De grensrechter hief zijn vlag en riep buitenspel, maar de VAR ingreep en uiteindelijk werd doelpunt: 1-1. Deze bal was voor Wieffer oncontroleerbaar. Als de bal die hij speelde Saúl Ñíguez had bereikt, zou het buitenspel zijn geweest. Dat beslissing was tenminste niet 100% een duidelijke fout. Saúl Ñíguez stond echter alleen in buitenspelpositie en er was geen reden voor buitenspel (dat was duidelijk fout!), daarom was de doelpunt van Morata volkomen terecht. Voelt nog het oneerlijk voor Wieffer? Waarschijnlijk. Maar hij had nog steeds de mogelijkheid om door Trauner te worden geholpen. Uiteindelijk is het een strijd tussen Trauner en Morata om te zien wie sneller op de tweede bal kan reageren, en dat is van cruciaal belang in deze situatie.
Wieffer speelde de bal ongelukkig voordat het buitenspel van Saúl Ñíguez tot stand kwam, en Mrata stond niet in buitenspelpositie.
Hoe worden beslissingen eigenlijk genomen door scheidsrechters in Nederland?
1. Almere City FC – Feyenoord (25.02.024):
https://youtu.be/OmXEvq9CJgA?t=1
Almere-speler Ritmeester van de Kamp kon de bal van Feyenoorder Wieffer niet onder controle krijgen en deze bereikte Gimenez in buitenspelspositie. De VAR ingreep en de uiteindelijke beslissing was buitenspel. Dus het punt van discussie is: Was deze bal 100% oncontroleerbaar voor Ritmeester van de Kamp? Dit is ongetwijfeld zeer discutabel, zoals velen destijds voelden en zoals opgemerkt door de betrokkenen. Wat voor mij interessant is, zijn de opmerkingen van Ritmeester van de Kamp zelf: "De bal stuitert iets anders dan verwacht en ik neem hem niet goed aan." Als de bal ward oncontroleerbaar door het slechte veldspel van Almere, dan zou dit misschien als binnen de regels kunnen worden beschouwd. Maar moeten scheidsrechter en VAR daar rekening mee houden? Ik begrijp het niet.
2. PEC Zwolle – FC Volendam (10.03.2024):
https://youtu.be/oIpk7j-2rf4?t=442
Twee Volendammer kreeg een kleine botsing en slaagde er niet in een voorzet van PEC weg te werken, waardoor de bal Velios in buitenspelpositie bereikte. De VAR greep niet in en de beslissing bleef niet doelpunt maar buitenspel. Dus het punt van discussie is: was de bal niet 100% controleerbaar voor de speler die hem kopte? Zoals bevestigd door de regels, zijn het twee totaal verschillende dingen of de Volendammers er niet in slaagden de bal weg te spelen of dat de bal oncontroleerbaar was. Voor een bal die van ver kwam, deze speler van Volendam kopte de bal had tijd om zich voor te bereiden. Het is de schuld van zijn teamgenoot dat hij er niet in is geslaagd de bal weg te spelen, wat waarschijnlijk normaal voelt. Ik weet niet hoe de scheidsrechter dacht dat dit oncontroleerbaar bal was, en ik weet niet waarom de VAR niet ingreep. Als je de regels volgt, was dit duidelijk fout.
3. sc Heerenveen – Feyenoord (17.03.2024)
https://youtu.be/7kNA9ccRQxk?t=32
Haye slaagde er niet in de bal van Minteh weg te werken en die bereikte Geertruida in buitenspelpositie. De VAR weer ingreep en de uiteindelijke beslissing was weer buitenspel. Dus het punt van discussie is: Was deze bal 100% oncontroleerbaar voor Haye? Een enigszins vergelijkbare situatie als geval van FC Volendam, hier ging Haye duel tegen Gimenez, daarom kon hij de bal niet wegwerken. Moeten de aanwezigheid van een tegenstander en het vermogen van een verdedigende speler om de bal te beheersen afzonderlijk worden beschouwd? In ieder geval voor de verdediger zou het oneerlijk voelen als de speler in buitenspelpositie profiteert van het verliezen van de controle over de bal (die hij had kunnen beheersen) vanwege de aanwezigheid van zijn tegenstander. Dit is voor mij een begrijpelijker buitenspelbeslissing dan de 2e geval.
4. Heracles Almelo - sc Heerenveen (07. 04. 2024)
https://youtu.be/PA0KSVXL84U?t=442
Bochniewicz kreeg de bal niet onder controle en Sankoh binnenschoot, maar het was buitenspel. Dit is de meest onaangename ‘geen bewust spel-beslissing’ dat ik ooit heb gezien. Ik kan geen enkele reden vinden om het er helemaal mee eens te zijn. De bal kwam van ver en had niet veel snelheid, en Bochniewicz had zicht en probeerde de bal weg te werken door naar voren te gaan in plaats van naar achteren. Dit is zeker een geval in de regels geschreven: 'Als de bal weg te werken door de speler die controle over de bal heeft onnauwkeurig of niet succesvol is, neemt dit niet weg dat de speler de bal “bewust heeft gespeeld'. Als dit geen ‘bewust spel’ was, zou niemand ooit gestraft worden voor een ‘bewust spel’.
Mijn mening en zorgen
Tot nu toe lijkt het erop dat de Nederlandse scheidsrechters zich alleen maar richten op ''Heeft de verdedigende speler in staat de bal te controleren (controle over de bal gehad)?'' in plaats van ''Was de bal controleerbaar voor de verdedigende speler?'' Zoals Dennis Higler in Heerenveen – Feyenoord uitlegde: ''Het was geen nieuwe situatie, omdat de speler de bal niet controleerde. Hij kreeg 'm op z'n schouder." Voor mij verklaart dit helemaal niets. (https://www.fr12.nl/nieuws/slot-afgekeurde)
Sterker nog, ik heb het gevoel dat er al drie keer beslissingen zijn genomen die totaal anders zijn dan de filosofie van deze regel. Zorgwekkend is dat mensen in het veld ook beginnen te begrijpen dat dit de regels zijn. De scheidsrechter wil niet meer voor de camera staan en complexe regels worden in korte gesprekken slecht uitgelegd. Ik ben bang dat Feyenoord komend seizoen in de war raakt bij Europa door het verkeerd begrijpen van de regels. (Sterker nog, Wieffer maakte onlangs enkele misleidende opmerkingen over het tegendoelpunt bij Atletico-uit.
https://1908.nl/artikelen/wieffer-over-afgekeurde-goal-ik-vind-dat-dit-gewoon-telt
)
In andere landen wordt wekelijks VAR-audio beschikbaar gesteld aan het publiek en nemen de topleden van de scheidsrechterscommissie deel aan beslissingsbesprekingen. Nederland, ooit het verst gevorderd in het beslissingsbesprekingen, is nu het meest achterlijk.
